Ақбөкендерден фермерлерге келтірілген залал 12 млрд теңгеге бағаланады – АШМ
Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі елдің ауыл шаруашылығы алқаптарына келтірілген залалды бағалауға кірісті. АШМ бағалауы бойынша, ақбөкендердің шабуылынан келтірілген залал шамамен 12 миллиард теңгені құрады. Бұған жауап ретінде Қазақстан Үкіметі ақбөкендердің шабуылынан және құрғақшылықтан зардап шеккен фермерлерге өтемақы төлеу тетіктерін әзірлей бастады. Бұл бастаманы тиімді іске асыру үшін Ауыл шаруашылығы министрлігі қосымша өкілеттіктерге ие болады, – деп хабарлайды Basnews.kz тілшісі Basagro.kz.
Ауыл шаруашылығы министрлігінің жаңа функциясының негізгі аспектілерінің бірі ақбөкендер сияқты ауыл шаруашылығы және жабайы жануарлар келтіретін залалды бағалау әдістемесін әзірлеу және бекіту болады. Үкімет қаулысының тиісті жобасы «Ашық НҚА» порталында орналастырылған.
Биылғы жылдың көктемінде жүргізілген авиациялық есеп негізінде ақбөкендердің саны 2023 жылы 1,9 миллионға жеткені анықталды. Бұл жануар егістік жерлерге үлкен зиян келтіреді, егістік жерлер мен дақылдарға зиян келтіреді. Қостанай, Қарағанды, Ақмола, Ақтөбе және Батыс Қазақстан облыстары сияқты өңірлерде 121,9 мың гектардан астам егістік жерлер ақбөкендерден зардап шекті. Есептеулер бойынша залал шамамен 12 миллиард теңгені құрады. Ауыл шаруашылығы министрлігі бұл мәселені тиімді шешу үшін залалды бағалау әдістемесін әзірлеу бойынша оның құзыретін белгілеу талап етілетінін айтады.
Сонымен қатар, ауыл шаруашылығы министрлігі құрғақшылық сияқты табиғи төтенше жағдайлар кезінде фермерлерге шығындарды өтеу тәртібін бекітуге жауапты болады. Бұл өкілеттіктер Жамбыл облысындағы құрғақшылықтың салдарын талдағаннан кейін ведомствоға берілетін болады. Төтенше жағдай жарияланған жағдайда фермерлер Үкіметтің резервінен өтемақы ала алады.
Қаржы министрлігінің мәліметтеріне сәйкес, қазіргі уақытта қолданыстағы ережелер Үкімет пен жергілікті атқарушы органдардың резервтерінен заңды және жеке тұлғаларға келтірілген залалды өтеу тәртібін көздемейді. Алайда, ауыл шаруашылығы министрлігінің құзыретін белгілей отырып, төтенше табиғи құбылыстар нәтижесінде агроөнеркәсіптік кешен субъектілерінің шеккен шығындарын өтеуге Үкімет резервтерінен қаражат бөлу үшін мүмкіндік жасалады.
Жалпы, ауыл шаруашылығы министрлігіне залалды бағалау және өтеу саласында қосымша өкілеттіктер беру елдің аграрлық секторына әсер етуі мүмкін ақбөкендер рейдтерінің және басқа да табиғи апаттардың қолайсыз салдарымен тиімді күресуге мүмкіндік береді.