Анталияда 2000 жылдық кеме батығы табылды
Түркияның туристік астанасы Анталия жағалауында кеш эллиндік-ерте Рим дәуіріне жататын, таңғажайып түрде сақталған кеме батығы табылды.
Кумлужа ауданының Адрасан маңында 33-46 метр тереңдікте табылған бұл «Керамикалық кеме батығы» әлемдік су асты археологиясындағы төңкеріс ретінде бағалануда. Оның жүздеген керамикалық табақтары мен ыдыстары 2000 жыл бойы теңіз астында дерлік бұзылмаған күйде сақталған.
Бұл кемедегі 25 түрлі дизайнды қыш-құмыралардың бүтіндігі ғалымдарды таңғалдырды. Олардың саз балшықпен қапталып, бірінің үстіне бірі қойылуы 2000 жыл өтсе де, құм қабаттарының астында мінсіз күйде сақталуына ықпал еткен.
Түркияның Мәдениет және туризм министрі Мехмет Нури Эрсой батыққа арнайы сүңгу жасап, табылған жәдігерлердің «2000 жыл бұрынғы өндіріс және қаптама техникалары туралы құнды ақпарат беретінін» атап өтті. Эрсой бұл жаңалықты «Түркия үшін ғана емес, әлемнің ортақ мәдени мұрасы үшін де орасан зор құндылыққа ие ашылу» деп бағалады. Артефактілер қазіргі уақытта Қалпына келтіру және Консервациялау зертханасында сақталуда.
«Керамикалық кеме батығының» ашылуын әлеммен бөлісу мақсатында Түркия Кемер-Идирос аймағында Жерорта теңізі су асты археологиясы мұражайын салады. Құрылыс осы айда басталады деп күтілуде. Сонымен қатар, Анталия археология мұражайында су асты археологиясына арналған арнайы бөлім ашылады.
Түркия мәдени мұраны сақтауда әлемдік көшбасшыға айналып, 2024 жылды «Археологияның алтын ғасыры» деп жариялады. Қазба жұмыстарының саны артып, 2026 жылға қарай 800-ге жету көзделген. Патарадан Мерсинге дейінгі жағалауда 400-ден астам кеме батып кеткен жер анықталған.
Бұл жаңалықтар тек ғылым үшін ғана емес, туризмге де үлкен жол ашады. Түркия өзінің су асты археологиясы мен табиғи сүңгу орындарының арқасында әлемдік деңгейдегі сүңгу орталығына айналып келеді. Эгей жағалауы мен Түркия Ривьерасы жыл бойы су температурасының қолайлылығымен, сондай-ақ көптеген сертификатталған сүңгу орталықтары мен тәжірибелі нұсқаушыларымен сүңгушілерді қызықтырады.
Анталияның Каш, Муғланың Фетхиесі мен Бодрумы, сондай-ақ Галлиполи тарихи су асты саябағы орналасқан Чанаққале — ең белсенді сүңгу бағыттары қатарында. Сонымен қатар, Бодрум су асты археологиясы мұражайы сияқты мекемелер теңіз астындағы жаңалықтарды көпшілікке таныстыруда маңызды рөл атқарады.
