Сайрамдағы кәсіпорындардың өнімдері республика нарығында сұранысқа ие

Түркістан облысында кәсіпкерлік саласы қарқын алып келеді. Облыстық кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасы мен «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры ұйымдастырған баспасөз туры барысында бірнеше өндіріс орнының жай-күйі сараланды. Соның ішінде Сайрам ауданындағы «Наурыз-5» ЖШС-не барып, сұранысы артқан өнімдерімен танысты.

Кәсіпорын «Korkem» сауда белгісімен жеміс пен көкөністер өңдеумен, консервілеумен айналысады. Компания 2023 жылы «Қазақстан Халық Банкінен» жабдықтар сатып алуға жылына 21,75%-бен несие алған. «Кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі 2021-2025 жылдарға арналған ұлттық жоба» мемлекеттік бағдарламасына қатысудың арқасында оның 16,75%-ын «Даму» қоры субсидиялайды. Барлық өнімдер МемСТ бойынша сертификатталған. 2002 жылы негізі қаланған өндіріс орны тәулігіне 10 тоннаға дейін консервленген өнімдер (джем, тұздық, тосап, паста т.б) шығаратын әмбебап технологиялық желімен қамтылған. Бұндай заманауи жабдықтар сатып алу мақсатында қомақты инвестиция салынған. Өнім еліміздің барлық облысында сатылады. Консервілер жасауға жоғары сапалы өнімдер, салат, томат тұздықтары, маринадтар мен джемдер үшін жаңа піскен көкөністер мен жидектер қолданылады. Оның барлығы компанияның өз рецептімен дайындалады. Айына орта есеппен 50 тоннадан астам өнім нарыққа шығарылып отыр.

«Қарапайым заттар экономикасы» кәсіпкерлікті қолдаудың мемлекеттік бағдарламасы бойынша да жағдайлар жақсартылды: өңдеуші өнеркәсіптің қосымша түрлері енгізілді;  экономиканың 20 негізгі секторының тізбесі анықталды, олар бойынша субсидиялау мерзімі 7 жылға дейін ұзартылды;  әлеуметтік кәсіпкерлік субъектілеріне қосымша қолдау шаралары енгізілді.

Атап айтқанда, Қазақстанның телекоммуникация саласында әлеуметтік маңызы бар, сонымен қатар республика экономикасына сапалы серпін беруге қабілетті жобалар жүзеге асырылуда.  Мәселен, сектордағы ең ірі оператор «Қазақтелеком» компаниясының басым бағыттарының бірі 5G желісін салу болып табылады, ол 2027 жылға қарай республика бойынша 7 мыңнан астам базалық станцияны қамтуы тиіс.  Биылғы жылдың соңына дейін бесінші буын желісінің 782 базалық станциясын орналастыру жоспарлануда.  «Қолжетімді интернет» ұлттық жобасы аясында компания 1200-ге жуық ауылды оптикалық технологиялар арқылы интернетпен қамтамасыз етуді және республика жолдарын LTE технологиясы арқылы жоғары сапалы интернетпен қамтуды көздеп отыр.

Жалпы, болжамдарға сәйкес, 2024–2028 жылдары ЖІӨ-нің өсуіне өңдеу өнеркәсібіндегі (жылдық орташа 4,9%) және агроөнеркәсіп кешеніндегі (орта есеппен 4,5%) өсім ықпал етеді. инвестициялық жобалар.  Инвестициялық даму аясында құрылыс индустриясының тұрақты өсімі күтілуде (орта есеппен 8,8%-ға).

Нақты сектордағы өндірістің өсуі қызмет көрсету саласының дамуына ықпал етеді, ол ЖІӨ-нің 52%-55% құрайды.  Өнеркәсіп салаларындағы белсенділік мемлекет тарапынан қаржылық және қаржылық емес қолдау көрсету арқылы ШОБ-ты дамыту арқылы да қамтамасыз етіледі.

Қазақстан үкіметі өз тарапынан елдегі инвестициялық ахуалды жақсарту бойынша шаралар қабылдауда.  Инвестициялық штаб пен Инвестициялық омбудсмен институты жұмыс істейді.  Инвестициялық штабтың жұмысы қайта форматталып, күшейтілді.

Өңдеу өнеркәсібіне инвестиция тартуды ынталандыру, қаржылық жүктемені азайту және жобалық қуаттылыққа қол жеткізуді жеделдету мақсатында жаңа өндіріс орындары 3 жылға салықтан босатылады.  Қазақстан Республикасында өндірілмеген технологиялық өндірістік жабдықты импорттау кезінде ҚҚС есепке жатқызу әдісімен (ҚҚС төлеуден босатуға ұқсас тиімді мөлшерлеме) төленеді.

Бизнес-климатты және бизнес жағдайын жақсарту бойынша жаңа бастамалар жүзеге асырылды.  Мысалы, инвестициялық келісімдерге қосымша тетіктер енгізіліп, ірі инвесторлармен жеке шарттарда келісімдер жасауға мүмкіндік берілді.  Салық заңнамасының тұрақтылығына инвестициялық міндеттемелер туралы келісім жасалған кезде 10 жыл кепілдік беріледі

Ауданда бұдан бөлек полиэтилен және поливинилхлорид құбырларын шығаратын зауыт жұмыс істеп тұр. Кәсіпорын өнімдеріне соңғы кездері сұраныс та артқан. Себебі, су, газ жүйелері мен дренаждық ұңғымаларды ауыстыру ісі өңірде қарқын алған. Әрі ауыл-аймақты газдандыру белсенді жүріп жатыр. Мемлекеттік бағдарлама негізінде іске қосылған «Оңтүстік Қазақстан полиэтилен құбырлары» зауыты бастапқыда резеңке мен пластик бұйымдар шығарса, кейіннен су құбыры өндірісін қолға алған. Қазіргі таңда 35 адам тұрақты жұмыспен қамтылған зауытта полиэтилен және поливинилхлорид құбырларының түр-түрі шығарылады.

Дайын өнім негізінен газ бен суды тасымалдауға және құрылысқа пайдаланылады. Мұнда жылына қалыңдығы 630 миллиметрге дейінгі ірілі-ұсақты 10 мың тонна полиэтилен құбырлары өндіріліп, еліміздің бірнеше аймағына жөнелтіледі. Ал диаметрі 400 миллиметрді құрайтын поливинилхлорид құбырларын еліміз бойынша жалғыз осы зауыт өндіреді екен. Жалпы зауытта жұмыстың басым бөлігі авто¬маттандырылған. Өндіріске қажетті барлық техника Германиядан әкелінген. Немістің «Крас Маффай» фирмасының қондырғылары. Мұнай қалдығынан жасалатын полиэтилен грануласы елімізде Павлодар қаласында ғана шығарылады. Алайда ол тапсырыс беруші көптеген кәсіпорындардың технологиясына сәйкес келмейді екен. Сол себепті, өндіріске қажет шикізат қазір тек көршілес Өзбекстаннан жеткізіледі. «Оңтүстік Қазақстан полиэтилен құбырлары» зауыты кәсіпкерлікті дамытудың 2021-2025 жылдарға арналған ұлттық жобасы аясында мемлекеттік қолдауға ие болған. Қазір кәсіпорынның жылдық тауар айналымы 4 млрд теңге.

Сайрам ауданы, Ақсукент ауылында «BELLA MEBEL» брендімен өнім шығаратын жиһаз фабрикасы 2017 жылдың мамыр айынан бері жұмыс істеп тұр. Бүгінде компания Қазақстанның оңтүстік өңіріндегі жиһаз нарығында өз орнын ойып тұрып алды деуге болады. Бұл отбасылық бизнеске Дилдора Нуриддинова көп кәсіпкерлер сияқты саудадан келді. Бастапқыда олар Сербия мен Италияда жасалған жиһаздарды көтере сатумен айналысатын. Жиһаздың түр-түрін көріп жүріп олар осындай дүниелерді өздері шығаруға бел буды. Нәтижесі жаман емес. Қазір фабрикада жүзден астам білікті маман жұмыс істейді. Жұмсақ жиһаздың 120 түрі шығады. Компания жиһаз өндірісіндегі айналым қаражатын толықтыру үшін жылына 21,75%-бен 2022 жылы «ForteBank»-тен несие алды. «Кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі 2021-2025 жылдарға арналған ұлттық жоба» мемлекеттік бағдарламасына қатысудың арқасында оның 13,75%-ын «Даму» қоры субсидиялайды.